Kanuni Yol Olarak Karar Düzeltme

Karar düzeltme, Türk yargı sistemi içinde olağan kanun yolları arasında yer almaktadır. Mahkemenin tesis etmiş olduğu bir kararın yeniden gözden geçirilmesi ve düzeltilmesini sağlayan hukuki bir yöntemdir. Karar düzeltme isteminin yapılması için bazı şartların sağlanması gerekmektedir. Özellikle mahkeme tarafından verilen kararın düzeltme yoluna açık olması oldukça önemlidir. Karar düzeltme, aynı mahkemenin vermiş olduğu herhangi bir kararın, yeniden incelenmesi ve söz konusu mahkeme kararındaki hataların giderilmesini sağlayan kanuni bir yoldur. Temyiz istemi ile bir iddiasının ileri sürülmesinin ardından mahkeme tarafından cevaplandırılmaması halinde karar düzeltme yoluna gidilebilir. Türk hukuk sistemi için 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu içinde karar düzeltmeye ilişkin bir düzenlemeye yer verilmemiştir. Konuya ilişkin yasal düzenlemelere eski Ceza Muhakemeleri Kanununda yer verişmiştir. Kararın düzeltme istemi ile birçok farklı mahkeme tarafından verilen karar düzeltilmesi için üst mahkeme yoluna gidilebilir. Karar düzeltmeye ilişkin dikkat çeken en önemli detaylardan biri iş mahkemeleri tarafından verilmiş bir kararın temyiz edilmesi üzerine verilen Yargıtay kararı için düzeltme yolunun kapalı olmasıdır. Bunun dışında Yargıtay’ın bozma kararlarına karşı da karar düzeltme yoluna gidilebilir. Karar düzeltme dilekçesi ve diğer prosedürlerin tamamı doğru olarak yapıldığı takdirde, temyiz yolundan daha kısa bir sürede davanın lehte sonuçlanması mümkündür. Yeni CMK’da karar düzeltmeye ilişkin düzenlemeler bulunmamaktadır. Oldukça kapsamlı ve karmaşık bir süreci beraberinde getirdiği için karar düzeltme başvurularının büyük ölçüde reddedilmesi de mümkündür.

Karar düzetlme yoluna başvuru bir takım şartlara bağlı olarak yapılabilmektedir. Bir mahkeme kararına karşı karar düzeltme isteminin yapılabilmesi için birçok farklı şartın yerine getirilmesi gerekmektedir. Bazı mahkeme kararlarına karşı karar düzeltme yolu kapalıdır. Örneğin; iş mahkemesinin vermiş olduğu kararın temyiz edilmesinin ardından Yargıtay’ın verdiği kararlara karşı düzeltme yolu kanunen kapatılmıştır. Bunun yanı sıra, ilk derece mahkeme tarafından verilen kararlara karşı düzeltme yoluna gidilmesinin de önüne geçilmiştir. Karar düzeltme istemiyle başvuru yapılabilmesi için gerekli şartlar arasında; Asıl karara etkisi olan itirazın ve iddianın kararda karşılanması, Söz konusu kararda aykırı iki hükme yer verilmesi, Kanunlara ve usule aykırı karar verilmesi, Kararın verilmesinde etkili belgelerde sahte beyanların bulunması Yer almaktadır. Bu şartların ortaya çıkması halinde kanunların ön gördüğü biçimde karar düzeltme yoluna gidilebilir. Danıştay karar düzeltme dilekçesi ile Danıştay dava dairelerine karar düzeltme istemi yapılabilmektedir.

Karar düzeltme istemi yapılabilme süre şartına bağlanmıştır. Karar düzeltme, kararların temyizi üzerine vermiş oldukları kararlarla birlikte, mahkemelerin itiraz üzerine vermiş oldukları mahkeme kararları hakkında, kanunun ön gördüğü biçimde, sadece bir kere olmak kaydıyla 15 gün içinde karar düzeltme yoluna gidilebilir. Bu süreler davanın ve kararın niteliğine göre değişiklik gösterebilmektedir. Karar düzeltme istemine ilişkin dilekçe istemde bulunanın bulunduğu yer mahkemesine, asıl hükmü veren mahkemeye veya doğrudan temyiz merciine sunulabilir. Yargıtay kararlarına karşı tefhim veya tebliğden itibaren 15 gün içinde aşağıdaki sebeplerden dolayı karar düzeltilmesi istenebilir.

Kaynak: İlkay Hukuk Bürosu ilgili makale ve Av. Selma Maraş Büken ilgili makalesi.

AV. Aykut ÖZTÜRK